|
Wolfgang Amadeus Mozart kreeg reeds vroeg
muziekonderricht van zijn vader Leopold Mozart, die een goed muziekpedagoog
was, en hij maakte als wonderkind reizen door gans Europa met zijn ouders
en zijn groter zusje. Hij schreef o.a.
|
Bekijk een (Engelse) biografie met beeldmateriaal (op YouTube).
Wonderkind
Reeds op 3-jarige leeftijd speelde
Wolfgang op het gehoor dansjes na die zijn 5 jaar oudere zusje Nannerl leerde
van hun vader Leopold Mozart.
Vader Mozart was een goed muzikant en schreef zelf deze dansjes voor zijn dochter.
Reeds vlug gaf hij ook onderricht aan zijn zoontje, dat zijn
talent bovendien manifesteerde door zelf op het klavier (het was toen nog
een clavecimbel) tonen te zoeken die goed bij elkaar pasten. Op
5-jarige leeftijd schreef hij zijn eerste menuetje.
Op 6-jarige leeftijd begon zijn eerste concertreis,
samen met zijn ouders en zijn zusje. Hij speelde prachtig op een viooltje dat
voor hem op maat gemaakt was, hij beheerste de techniek van het clavecimbel,
maar ook van het orgel en hij kon
in alle toonaarden improviseren. Voor de sensatie speelde hij ook op het clavecimbel
terwijl het klavier met een doek was afgedekt.
Eerst bezochten zij verschillende steden in Duitsland; daarna trokken ze naar
Frankrijk, Engeland, België, Nederland en Zwitserland.
In Frankrijk schreef hij op 10-jarige leeftijd een vioolconcert
voor Prinses Adelaïde, de dochter van Lodewijk XV: zij mocht
dan de solopartij spelen.
Op 12-jarige leeftijd schreef hij zijn zangspel
(Singspiel) "Bastien en Bastienne".
Toen hij 13 jaar oud was, benoemde de aartsbisschop van Salzburg hem tot eerste violist van zijn orkest. Hij werd hiervoor niet betaald, maar kreeg wel toestemming om vrij te reizen.
Op 14-jarige leeftijd hoorde hij in Rome het
Miserere van Allegri, een werk waarvan alleen het manuscript (handschrift)
bestond en dat werd dan ook zorgvuldig bewaakt. Nadien noteerde hij het zonder
één fout: een staaltje van gehoor, maar ook van zijn enorm geheugen!
Hiervoor beloonde de Paus hem met het Kruis van Ridder van het Gulden
Spoor. Hij kreeg ook verscheidene eervolle compositieopdrachten
en werd enige maanden later benoemd tot Lid
van de Academie van Bologne (een geleerde van 14 jaar!).
Een jaar later stierf de aartsbisschop en zijn opvolger gaf Mozart wel een
ruim salaris, maar verzette zich tegen de vele concertreizen. Mozarts verlangen
naar vrijheid werd steeds sterker en zijn scherpe tong verbeterde de verhouding
met zijn broodheer geenszins!
Op 21-jarige leeftijd wilde hij weer een reis maken, maar het verlof werd hem
geweigerd. Hij nam daarom onstslag en vertrok met zijn moeder, aangezien vader
Leopold op zijn post moest blijven. De tournee in Duitsland had hem financieel
weinig opgebracht en in Parijs was men evenmin geïneteresseerd in het wonderkind
dat nu volwassen was. Hij had ook niet de natuur om invloedrijke personen te
vleien. Zijn moeder werd daar ziek en ze stierf.
Hij trachtte nog een betrekking als kapelmeester te Mannheim te bemachtigen, waar hij zijn liefje had achtergelaten toen hij naar Parijs vertrok, maar daarin slaagde hij niet en zijn zangeresje had hem voor haar eerzucht ook niet meer nodig. Teleurgesteld keerde hij terug naar Salzburg en nam weer dienst bij de aartsbisschop. Zijn teleurstelling belette hem niet om zijn prachtige Kroningsmis te schrijven.
Hij heeft zich nooit kunnen verzoenen met de onderdanige rol, die de muzikanten
- zelfs componisten - in die tijd toebedeeld was. De wens om een vrij
kunstenaar te zijn was volslagen nieuw.
Zo brak hij op 25-jarige leeftijd definitief met zijn broodheer.
Hier begint dan een leven van afwisselend succes en miskenning, rijkdom en armoede.
Hij huwde Constance Weber (de zus van zijn vroeger liefje) tegen
de zin van zijn vader en kreeg daarom een brief waarin vader hem alle verdere
steun ontzegde. Aangezien hij en zijn vrouw geen geld konden beheren, hebben
ze dikwijls armoede geleden. Ondanks alle ellende kende hij een vruchtbare
periode van tintelend frisse werken, waar vreugde van afstraalt.
In zijn laatste levensjaar (hij stierf op 35-jarige leeftijd!) schreef hij "De Toverfluit", waarin naast diepe waarden (het werk is doordrenkt met de ideeën van de Vrijmetselarij) de opgewektste aria's voorkomen.
Terwijl hij volop aan deze opera werkte, verzocht een
onbekende hem een Requiem te schrijven. Omdat
hij een voorschot kreeg, nam hij de opdracht aan.
Uitgeput stierf hij voordat het Requiem voltooid was. Op zijn sterfbed had hij
nog wel richtlijnen gegeven om het Requiem te kunnen afwerken.
Ondanks het feit dat zijn Toverfluit een kassucces geworden was, stierf
hij in armoede: de theaterdirecteur had de winsten in zijn zak
gestoken. (Toen bestonden er nog geen auteursrechten!)
Mozarts vrouw, die ziek was, kon hem niet begeleiden naar zijn laatste rustplaats
en de enkele vrienden die de lijkstoet volgden, hebben de teraardebestelling
niet meer meegemaakt omdat ze gevlucht waren voor het verschrikkelijke weer.
In armoede werd hij in een massagraf begraven en niemand kon zijn vrouw aanwijzen
waar hij lag.
Bij zijn dood liet deze geniale componist nog 375 euro schulden achter, die
gelukkig werden bijgelegd door Keizer Leopold.
Het
standbeeld van Wolfgang Amadeus Mozart
Een Oostenrijks stuk van één euro.
P.S.: Wil je ook andere
euro-muntstukken zien?
YouYube-fragmenten uit de film Amadeus (van 1984) .
Een trailer
(reclamefilmpje) van Amadeus
En nog een lekker souvenir.